Το συνεχές ξύσιμο είναι ένα από τα συχνότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες σκύλων. Είναι κάτι που δείχνει άμεσα την ενόχληση ή τη δυσφορία του σκύλου, αλλά δεν είναι πάντα εύκολο να εντοπίσουμε την πραγματική αιτία. Ένας σκύλος μπορεί να ξύνεται για πολλούς λόγους: από απλούς, όπως ένα δάγκωμα ψύλλου, μέχρι πιο σύνθετους όπως τροφικές ή περιβαλλοντικές αλλεργίες, δερματίτιδες, δερματικές λοιμώξεις ή ακόμη και ψυχολογικό στρες.

Το ξύσιμο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αγνοείται, γιατί όσο περισσότερο διαρκεί, τόσο περισσότερο ερεθίζεται το δέρμα και μπορεί να δημιουργηθούν δευτερογενείς λοιμώξεις, απώλεια τριχώματος ή πληγές που τελικά επιβαρύνουν την κατάσταση. Σε αυτόν τον οδηγό θα εξετάσουμε αναλυτικά τις πιο συχνές αιτίες φαγούρας στον σκύλο, τα σημάδια που πρέπει να παρατηρήσεις, καθώς και το πότε χρειάζεται άμεση κτηνιατρική εξέταση.

Γιατί ο σκύλος ξύνεται; Οι 3 βασικές κατηγορίες αιτιών

Παρόλο που οι λόγοι που προκαλούν φαγούρα είναι πολλοί, οι αιτίες σχεδόν πάντα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: αλλεργίες, παράσιτα και στρες/συμπεριφορικοί λόγοι. Το να καταλάβουμε σε ποια από αυτές ανήκει το πρόβλημα είναι το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα.

1. Αλλεργίες – Η Νο1 αιτία που προκαλεί συνεχές ξύσιμο

Οι αλλεργίες είναι από τους συχνότερους λόγους που ένας σκύλος ξύνεται επίμονα. Μπορεί να οφείλονται σε τροφή, στο περιβάλλον ή σε εποχικούς παράγοντες όπως η γύρη. Η αλλεργία προκαλεί φλεγμονή στο δέρμα, έντονη φαγούρα, ερυθρότητα και συχνά επιμένει ακόμη κι όταν δεν υπάρχουν εμφανή εξωτερικά παράσιτα.

Οι αλλεργίες χωρίζονται συνήθως σε τρεις μεγάλες κατηγορίες:

Τροφική αλλεργία

Η τροφική αλλεργία είναι πιο συχνή απ’ όσο πιστεύουν πολλοί. Ο σκύλος μπορεί ξαφνικά να αναπτύξει δυσανεξία σε μια τροφή που κατανάλωνε για χρόνια. Τα συνηθέστερα αλλεργιογόνα είναι το κοτόπουλο, το μοσχάρι, τα σιτηρά, τα γαλακτοκομικά ή η σόγια.

Πολύ χαρακτηριστικά σημάδια:

• ξύσιμο στα αυτιά

• χρόνια ωτίτιδα

• γλείψιμο ποδιών

• φαγούρα γύρω από τα χείλη ή την κοιλιά

Περιβαλλοντική αλλεργία (Ατοπία)

Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση και προκαλείται από ουσίες στο περιβάλλον όπως:

• γύρη

• γρασίδι

• σκόνη

• ακάρεα

• μούχλα

Συχνά επιδεινώνεται εποχικά (άνοιξη-καλοκαίρι).

Αλλεργία στο σάλιο ψύλλου

Ακόμη κι ένα μοναδικό δάγκωμα ψύλλου είναι αρκετό για να προκαλέσει έντονη φλεγμονή σε αλλεργικούς σκύλους. Οι σκύλοι με αυτήν την αλλεργία εμφανίζουν:

• έντονη φαγούρα στη βάση της ουράς

• απώλεια τριχώματος στη ράχη

• δερματικές πληγές από το επίμονο ξύσιμο

Αν ο σκύλος ξύνεται κυρίως πίσω, αυτό είναι ύποπτο σημάδι.

2. Παράσιτα – Ψύλλοι, τσιμπούρια & ακάρεα

Τα εξωτερικά παράσιτα είναι μια πολύ συχνή αιτία ξυσίματος. Ακόμη κι όταν δεν βλέπουμε ψύλλους με γυμνό μάτι, μπορεί να υπάρχουν — ειδικά αν ο σκύλος κάνει συχνή περιποίηση.

Ψύλλοι

Οι ψύλλοι κινούνται γρήγορα και κρύβονται κάτω από το τρίχωμα. Προκαλούν τσίμπημα, φαγούρα και σε ευαίσθητους σκύλους έντονη αλλεργική αντίδραση.

Τσιμπούρια

Τα τσιμπούρια μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό, φλεγμονή και, σε ορισμένες περιπτώσεις, σοβαρές ασθένειες.

Ακάρεα (Demodex – Sarcoptes)

Τα ακάρεα προκαλούν δερματίτιδα, τριχόπτωση, ερεθισμό και έντονη φαγούρα. Η ψώρα (Sarcoptes) είναι πολύ κνησμώδης και συχνά μεταδοτική.

Αν ένας σκύλος εμφανίζει:

• ξαφνική τριχόπτωση,

• έντονο ξύσιμο,

• κόκκινα σημάδια,

• ή πύον,

τότε το ενδεχόμενο παρασιτικής δερματίτιδας πρέπει να αξιολογηθεί.

3. Στρες & συμπεριφορικοί λόγοι

Δεν είναι πάντα το δέρμα ή τα παράσιτα το πρόβλημα. Πολλοί σκύλοι γλείφουν επίμονα τα πόδια τους ή ξύνονται από:

• άγχος,

• μοναξιά,

• έλλειψη πνευματικής διέγερσης,

• αλλαγές στο σπίτι,

• βαρεμάρα.

Η συμπεριφορική φαγούρα μοιάζει με εμμονή: ο σκύλος γλείφει ξανά και ξανά το ίδιο σημείο, συνήθως τα μπροστινά πόδια, έως ότου το τρίχωμα αλλάξει χρώμα ή δημιουργηθούν γυμνές περιοχές.

Το στρες μπορεί να εντείνει οποιαδήποτε δερματίτιδα, κάνοντας τον κύκλο ξύσιμο → ερεθισμός → περισσότερο ξύσιμο.

Πώς θα καταλάβεις τι από όλα φταίει;

Η παρατήρηση είναι το κλειδί. Ορισμένες ενδείξεις μπορούν να σε κατευθύνουν:

✔ Αν ο σκύλος ξύνεται κυρίως στη βάση της ουράς → πιθανή αλλεργία ψύλλου

✔ Αν γλείφει πόδια, ροζίζει το τρίχωμα → πιθανή ατοπική/τροφική αλλεργία

✔ Αν έχει ωτίτιδα μαζί με φαγούρα → πιθανή τροφική αλλεργία

✔ Αν έχει γυμνές περιοχές τριχώματος → ακάρεα, μύκητες ή βακτήρια

✔ Αν το ξύσιμο επιδεινώνεται σε συγκεκριμένες εποχές → περιβαλλοντική αλλεργία

✔ Αν ξύνεται μόνο όταν μένει μόνος → στρες ή συμπεριφορικό ζήτημα

✔ Αν εντοπίζεις μικρά μαύρα στίγματα (flea dirt) → ψύλλοι

Κάθε περίπτωση χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση, γι’ αυτό το «να δοκιμάσω κάτι μόνος μου» συχνά χειροτερεύει την εικόνα.

Πότε πρέπει να πας στον κτηνίατρο;

Αν ο σκύλος:

• ξύνεται για περισσότερες από 48 ώρες,

• έχει κοκκινίλες, πληγές ή πύον,

• μυρίζει άσχημα,

• γλείφει εμμονικά τα πόδια,

• κουνάει το κεφάλι έντονα (πιθανή ωτίτιδα),

• έχει απώλεια τριχώματος,

• ή ξύνεται τόσο ώστε να μην μπορεί να ηρεμήσει,

τότε η εξέταση είναι αναγκαία.

Ένας κτηνίατρος μπορεί να κάνει:

• δερματικές εξετάσεις,

• scrapings για ακάρεα,

• test για μύκητες,

• έλεγχο για παράσιτα,

• τροφικές δοκιμές αποκλεισμού,

• και θεραπεία ανάλογα με την αιτία.

Όσο νωρίτερα διαγνωστεί, τόσο πιο εύκολη η θεραπεία.

ι μπορείς να κάνεις στο σπίτι μέχρι να εξεταστεί;

Αν ο σκύλος έχει ήπια φαγούρα, μπορείς:

● να ελέγξεις καλά για ψύλλους/παράσιτα το ζώο 

● να χρησιμοποιήσεις το αντιπαρασιτικό που σας έχει δοθεί,
● να αποφύγεις το μπάνιο με ακατάλληλα σαμπουάν,
● να μειώσεις λιχουδιές ή νέα τρόφιμα για λίγες μέρες,
● να δώσεις χρόνο και ηρεμία αν υπάρχει στρες.

Πώς αντιμετωπίζεται η φαγούρα ανάλογα με την αιτία

Επειδή κάθε αιτία είναι διαφορετική, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:

• αντιπαρασιτικά υψηλής αποτελεσματικότητας στο ζώο,

• υποαλλεργική διατροφή για 8–12 εβδομάδες,

• αντιφλεγμονώδη ή ανοσορρυθμιστικά φάρμακα (μόνο από κτηνίατρο),

• ειδικά σαμπουάν για δερματίτιδες εδώ,

• προβιοτικά εδώ,

• θεραπεία ωτίτιδας ,

• αντιμετώπιση μύκητα ή βακτηριακής λοίμωξης,

• διαχείριση στρες με συμπληρώματα εδώ,

• Για ατοπίες ειδικό καταπραϋντικό σπρέι εδώ

Δεν υπάρχει «μία λύση», γιατί η φαγούρα είναι σύμπτωμα — όχι διάγνωση.

Συμπέρασμα

Το συνεχές ξύσιμο είναι ένα προειδοποιητικό σήμα ότι κάτι ενοχλεί τον σκύλο σου. Οι αιτίες είναι πολλές, από απλά παράσιτα μέχρι σύνθετες αλλεργίες και δερματικές παθήσεις. Με σωστή παρατήρηση, έγκαιρη κτηνιατρική καθοδήγηση και εξατομικευμένη θεραπεία, η φαγούρα μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και ο σκύλος σου να ανακουφιστεί πλήρως.

Το σημαντικότερο είναι να μη αμελείς το ξύσιμο, ειδικά αν επιμένει ή συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα.

✍️ Το άρθρο γράφτηκε από τη

Δέσποινα Παπαχρόνη, κτηνίατρο, DVM

Αγαπώ να βοηθώ τους ιδιοκτήτες να κατανοούν καλύτερα τις ανάγκες των ζώων τους.