Επιληψία στα σκυλιά: Ένας πλήρης οδηγός για συμπτώματα, αιτίες, διάγνωση και σωστή διαχείριση

Η επιληψία είναι μία από τις πιο συχνές και ταυτόχρονα πιο τρομακτικές νευρολογικές διαταραχές που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας σκύλος. Για τον κηδεμόνα, η πρώτη κρίση είναι μια εμπειρία σοκ: βλέπουν το ζώο να πέφτει στο πλάι, να έχει ακούσιους σπασμούς, να σιελώνει ή να χάνει τον έλεγχο των άκρων, χωρίς να μπορούν να παρέμβουν.
Παρόλο που αυτή η εικόνα είναι έντονη, η αλήθεια είναι ότι πολλά σκυλιά με επιληψία μπορούν να ζήσουν μια μακριά, φυσιολογική ζωή, αρκεί να λάβουν σωστή διάγνωση και συνεχή παρακολούθηση.

Σε αυτό το άρθρο θα δούμε σε βάθος:

• τι ακριβώς είναι η επιληψία

• πώς αναγνωρίζονται οι κρίσεις

• ποια αίτια μπορεί να την προκαλούν

• πώς γίνεται η διάγνωση

• πότε χρειάζεται θεραπεία

• τι μπορείς να κάνεις στο σπίτι

• και πώς μπορείς να υποστηρίξεις την ποιότητα ζωής του σκύλου σου

Τι είναι η επιληψία στους σκύλους;

Η επιληψία είναι μια χρόνια νευρολογική πάθηση που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες κρίσεις. Οι κρίσεις οφείλονται σε απότομη, ανεξέλεγκτη ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο, η οποία διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία των νευρικών κυττάρων.

Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες:

✔ Ιδιοπαθής επιληψία (πρωτογενής)

Είναι η πιο συχνή μορφή, ιδιαίτερα σε νεαρούς ενήλικες σκύλους.
Το χαρακτηριστικό είναι ότι δεν βρίσκουμε κάποιο οργανικό αίτιο, παρότι γίνονται εξετάσεις. Η αιτία θεωρείται γενετική.

Φυλές με υψηλή προδιάθεση:

• Border Collie

• Australian Shepherd

• Beagle

• German Shepherd

• Labrador & Golden Retriever

• Boxer

✔ Δευτερογενής (συμπτωματική) επιληψία

Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει πραγματική αιτία πίσω από τις κρίσεις. Μπορεί να είναι:

• όγκοι εγκεφάλου

• τραυματισμός κεφαλιού

• δηλητηρίαση 

• σοβαρή υπογλυκαιμία

• ηπατική ανεπάρκεια (ηπατική εγκεφαλοπάθεια)

• νεφρική ανεπάρκεια

• μηνιγγίτιδα / εγκεφαλίτιδα

Η αναγνώριση των αιτίων είναι κρίσιμη, γιατί η θεραπεία αλλάζει ανάλογα.

Πώς μοιάζει μια επιληπτική κρίση; Αναλυτική περιγραφή των σταδίων

Οι περισσότερες κρίσεις έχουν τρία στάδια, καθένα με τα δικά του χαρακτηριστικά.

1) Πρόδρομο στάδιο (πριν την κρίση)

Μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά έως ώρες.
Πολλά σκυλιά εμφανίζουν:

• έντονο άγχος

• αλλαγή συμπεριφοράς

• ανησυχία, περπάτημα πέρα-δώθε

• αναζήτηση του κηδεμόνα

• σιελόρροια

• υπερευαισθησία σε ήχους

Πολλοί κηδεμόνες μαθαίνουν να αναγνωρίζουν αυτή τη φάση με τον καιρό.

2) Η κρίση 

Το πιο εντυπωσιακό και συχνά τρομακτικό στάδιο.
Ανάλογα με το είδος της κρίσης, μπορεί να δεις:

Γενικευμένη τονικοκλονική κρίση (η πιο κλασική εικόνα)

• ο σκύλος πέφτει στο πλάι

• έντονοι σπασμοί των άκρων

• "ποδηλατική κίνηση" ποδιών

• τρέμουλο σε όλο το σώμα

• ακούσια ούρηση/αφόδευση

• αφρός ή έντονη σιελόρροια

• αδυναμία συνείδησης

Συνήθως διαρκεί 30–90 δευτερόλεπτα, αλλά για τον ιδιοκτήτη μοιάζει αιώνας.

Εστιακές κρίσεις

Εμφανίζονται μόνο σε συγκεκριμένο μέρος του σώματος:

• τίκ στο ένα μάτι

• σπασμός ενός άκρου

• “μασήματα” στον αέρα

• περίεργες κινήσεις στόματος

Αυτές μπορεί να εξελιχθούν σε γενικευμένη κρίση.

3) Μετακριτικό στάδιο (μετά την κρίση)

Η διάρκεια ποικίλλει από 10 λεπτά μέχρι και ώρες.
Ο σκύλος μπορεί να φαίνεται:

• αποπροσανατολισμένος

• ασταθής στο βάδισμα

• σαν να μην αναγνωρίζει τον χώρο

• υπερβολικά διψασμένος

• πολύ κουρασμένος ή να κοιμάται βαθιά

Κάποιοι παρουσιάζουν και προσωρινή τύφλωση.

🚨 Τι πρέπει (και τι δεν πρέπει) να κάνεις κατά τη διάρκεια μιας κρίσης

Πολλοί κηδεμόνες πανικοβάλλονται, αλλά η σωστή αντίδραση μπορεί να σώσει ζωές.

✔ Μείνε ψύχραιμος

Ο σκύλος δεν πονάει στη διάρκεια της κρίσης.

✔ Μην βάλεις τίποτα στο στόμα του

Δεν υπάρχει περίπτωση να “καταπιεί τη γλώσσα του”.

✔ Απομάκρυνε αντικείμενα γύρω του

Καρέκλες, γωνίες, τραπέζια — το ζώο μπορεί να χτυπήσει.

✔ Μην τον κρατάς με τη βία

Μπορεί να τραυματιστεί ή να σε τραυματίσει ακούσια.

✔ Χρονομέτρησε την κρίση

Είναι πολύ σημαντικό για τη διάγνωση.

✔ Αν η κρίση κρατήσει πάνω από 3–5 λεπτά → Κτηνίατρος ΑΜΕΣΑ

Υπάρχει κίνδυνος status epilepticus, κατάσταση απειλητική για τη ζωή.

Πώς γίνεται η διάγνωση της επιληψίας

Η διάγνωση είναι συνδυασμός ιστορικού, κλινικής εξέτασης και εργαστηριακού ελέγχου.

✔ Βασικές εξετάσεις αίματος

Για αποκλεισμό μεταβολικών αιτιών:

• ηπατική λειτουργία

• νεφρική λειτουργία

• γλυκόζη

• ηλεκτρολύτες

• θυρεοειδής

✔ Απεικονιστικός έλεγχος

Σε πολλές περιπτώσεις συστήνεται:

• MRI εγκεφάλου (καλύτερη για μαλακούς ιστούς)

• CT

• Εγκεφαλονωτιαίο υγρό (σε υποψία φλεγμονών)

💊 Θεραπεία: Πότε ξεκινά και τι περιλαμβάνει

Οι κτηνίατροι συνήθως ξεκινούν αγωγή όταν:

• οι κρίσεις είναι συχνότερες από 1 τον μήνα

• υπάρχουν σειριακές κρίσεις (cluster seizures)

• υπάρχει status epilepticus

• η βαρύτητα των κρίσεων προκαλεί κίνδυνο ή μειώνει την ποιότητα ζωής

Τα συχνότερα φάρμακα:

• Φαινοβαρβιτάλη (Phenobarbital)

• Levetiracetam (Keppra)

• Κάλιο Bromide (KBr)

Κάθε φάρμακο χρειάζεται τακτική παρακολούθηση με αιματολογικό έλεγχο, ειδικά η φαινοβαρβιτάλη (μέτρηση επιπέδων στο αίμα).

Υποστήριξη στο σπίτι – Πώς βοηθάς έναν σκύλο με επιληψία

Η καλή διαχείριση στο σπίτι κάνει τεράστια διαφορά.

✔ Σταθερό πρόγραμμα

Σκύλοι με επιληψία ωφελούνται από σταθερές ώρες φαγητού, ύπνου και φαρμάκων.

✔ Διατροφή υψηλής ποιότητας

Ο εγκέφαλος χρειάζεται σωστή ενέργεια.
Ιδανικά τροφές:

• με καλής ποιότητας πρωτεΐνες

• χαμηλό νάτριο

• εμπλουτισμένες με ωμέγα-3

✔ Συμπληρώματα Ωμέγα-3

Ισχυρή αντιφλεγμονώδης δράση, υποστήριξη εγκεφάλου και νευρικού ιστού.
⚠ Αν θέλεις, μου δίνεις τα προϊόντα σου για να βάλω links SEO-optimized.

✔ Αποφυγή στρες

Το στρες είναι συχνό trigger κρίσεων.
Συνιστώνται:

• ήρεμο περιβάλλον

• σταθερή ρουτίνα

• αποφυγή υπερδιέγερσης

✔ Καταγραφή κρίσεων

Κράτα ημερολόγιο:
✔ ημερομηνία
✔ διάρκεια
✔ ένταση
✔ τι προηγήθηκε

Έτσι εντοπίζονται μοτίβα και γίνεται καλύτερη ρύθμιση φαρμάκων.

❗ Πότε χρειάζεται άμεσα κτηνίατρος

• Κρίση πάνω από 3–5 λεπτά

• Δύο ή περισσότερες κρίσεις μέσα σε 24 ώρες

• Δυσκολία στην αναπνοή

• Πολύ παρατεταμένο μετακριτικό στάδιο

• Έντονη αύξηση συχνότητας κρίσεων

• Υποψία δηλητηρίασης

Συμπέρασμα

Η επιληψία στους σκύλους, παρόλο που είναι χρόνια και τρομακτική στην εικόνα της, δεν σημαίνει ότι ο σκύλος έχει κακή πρόγνωση. Με σωστή διάγνωση, σταθερή παρακολούθηση και κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, οι περισσότερες περιπτώσεις ελέγχονται πλήρως.

Η δική σου ψυχραιμία, ενημέρωση και συνέπεια στη θεραπεία είναι το κλειδί ώστε ο σκύλος σου να ζήσει μια μακρά και ποιοτική ζωή.

Όλα τα συμπληρώματα για το νευρικό σύστημα βρες τα εδώ.

✍️ Το άρθρο γράφτηκε από τη

Δέσποινα Παπαχρόνη, κτηνίατρο, DVM

Με επίκεντρο την επιστημονική ενημέρωση και τη φροντίδα των ζώων.