5 σημάδια ότι το κατοικίδιό σου πονάει αλλά δεν στο δείχνει

Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα στη φροντίδα ενός κατοικιδίου είναι ότι δεν μπορεί να μας πει πότε πονάει. Σε αντίθεση με τον άνθρωπο, ο σκύλος και η γάτα έχουν εξελιχθεί ώστε να κρύβουν τον πόνο τους. Στη φύση, το να δείχνει ένα ζώο αδυναμία το καθιστά ευάλωτο. Αυτή η φυσική συμπεριφορά παραμένει και σήμερα, ακόμα και μέσα στο σπίτι.

Γι’ αυτό πολλοί ιδιοκτήτες σοκάρονται όταν μαθαίνουν ότι το ζώο τους υποφέρει εδώ και καιρό από πόνο, χωρίς ποτέ να έκλαψε ή να “παραπονέθηκε”. Ο πόνος στα κατοικίδια σπάνια εκδηλώνεται με κραυγές. Συνήθως εμφανίζεται μέσα από μικρές, ύπουλες αλλαγές στη συμπεριφορά, που συχνά αποδίδονται λανθασμένα στην ηλικία ή στον χαρακτήρα του ζώου.

Ακολουθούν τα πιο συχνά σημάδια που δείχνουν ότι ένα κατοικίδιο πονάει, ακόμα κι αν δεν το δείχνει ξεκάθαρα.

1️⃣ Αλλαγές στη συμπεριφορά και στη διάθεση

Ένα από τα πρώτα και πιο συχνά σημάδια πόνου είναι η αλλαγή στη συμπεριφορά. Ένας σκύλος που ήταν κοινωνικός μπορεί να αρχίσει να απομονώνεται, να κοιμάται περισσότερο ή να αποφεύγει την επαφή. Μια γάτα που ήταν τρυφερή μπορεί να γίνει απόμακρη ή ευερέθιστη.

Ο χρόνιος πόνος συχνά οδηγεί σε:

• μειωμένη διάθεση για παιχνίδι

• λιγότερη αλληλεπίδραση

• εκνευρισμό ή γκρίνια όταν την αγγίζουν

• απόσυρση σε ήσυχα σημεία του σπιτιού

Πολλοί ιδιοκτήτες πιστεύουν ότι «απλώς μεγάλωσε» ή ότι «έγινε πιο ήρεμος». Στην πραγματικότητα, αυτές οι αλλαγές είναι συχνά ένδειξη πόνου, ειδικά σε παθήσεις όπως η αρθρίτιδα ή τα ορθοπεδικά προβλήματα.

2️⃣ Αλλαγές στην κίνηση και στη στάση του σώματος

Ο πόνος επηρεάζει άμεσα τον τρόπο που κινείται το ζώο. Μπορεί να μην υπάρχει εμφανής χωλότητα, αλλά μικρές αλλαγές στη στάση του σώματος είναι αποκαλυπτικές.

Σημάδια που αξίζουν προσοχής:

• δυσκολία να σηκωθεί από το πάτωμα

• άρνηση να ανέβει σκάλες ή καναπέ

• πιο αργός ρυθμός στη βόλτα

• δυσκαμψία μετά τον ύπνο

• αλλαγή στη στάση (σκυφτή πλάτη, σφιγμένη κοιλιά)

Στις γάτες, τα σημάδια είναι ακόμα πιο διακριτικά. Μια γάτα με πόνο μπορεί απλώς να σταματήσει να πηδάει σε ψηλά σημεία ή να κοιμάται περισσότερες ώρες.

3️⃣ Αλλαγές στην όρεξη και στις καθημερινές συνήθειες

Ο πόνος επηρεάζει άμεσα την όρεξη. Ένα ζώο που πονάει μπορεί να τρώει λιγότερο, να τρώει πιο αργά ή να δείχνει αδιαφορία για λιχουδιές που αγαπούσε. Σε γάτες, ακόμη και μια μικρή μείωση της όρεξης είναι σημαντικό καμπανάκι.

Επιπλέον, μπορεί να παρατηρηθούν αλλαγές όπως:

• αποφυγή του μπολ αν σκύβει και πονάει

• αλλαγές στην άμμο (γάτες με πόνο αποφεύγουν να μπουν)

• λιγότερες βόλτες για τουαλέτα

• ατυχήματα μέσα στο σπίτι

Αυτά τα σημάδια συχνά παρερμηνεύονται ως “πείσμα” ή “κακή συμπεριφορά”, ενώ στην πραγματικότητα σχετίζονται με δυσφορία.

4️⃣ Υπερβολικό γλείψιμο ή μάσημα συγκεκριμένου σημείου

Όταν ένα ζώο πονάει σε συγκεκριμένο σημείο, προσπαθεί ενστικτωδώς να το ανακουφίσει. Το συνεχές γλείψιμο μιας άρθρωσης, μιας πατούσας ή της κοιλιάς είναι συχνό σημάδι πόνου ή φλεγμονής.

Το πρόβλημα είναι ότι το επίμονο γλείψιμο:

• επιδεινώνει τον ερεθισμό

• δημιουργεί πληγές

• οδηγεί σε δευτερογενείς λοιμώξεις

Σε πολλές περιπτώσεις, πίσω από το γλείψιμο κρύβεται αρθρίτιδα, αλλεργία, τραυματισμός ή ακόμα και νευροπαθητικός πόνος.

5️⃣ Αλλαγές στον ύπνο και στην αναπνοή

Ο πόνος επηρεάζει και την ποιότητα του ύπνου. Ένα ζώο που πονάει μπορεί να αλλάζει συχνά θέση, να σηκώνεται μέσα στη νύχτα ή να κοιμάται περισσότερο από το συνηθισμένο.

Σε πιο έντονες περιπτώσεις, μπορεί να παρατηρηθεί:

• γρήγορη ή ρηχή αναπνοή

• λαχάνιασμα χωρίς προφανή λόγο

• ένταση στο σώμα ακόμα και σε ηρεμία

Αυτά τα σημάδια συχνά περνούν απαρατήρητα, αλλά αποτελούν σημαντικές ενδείξεις δυσφορίας.

🩺 Γιατί είναι τόσο σημαντικό να αναγνωρίζουμε έγκαιρα τον πόνο;

Ο χρόνιος πόνος δεν επηρεάζει μόνο την άνεση του ζώου. Επηρεάζει:

• τη συμπεριφορά

• το ανοσοποιητικό

• την κινητικότητα

• την ψυχική του κατάσταση

Ένα ζώο που πονάει για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να εμφανίσει κατάθλιψη, επιθετικότητα ή επιδείνωση άλλων παθήσεων. Η έγκαιρη αναγνώριση του πόνου επιτρέπει πιο αποτελεσματική και ήπια αντιμετώπιση.

Πότε πρέπει να απευθυνθείς άμεσα στον κτηνίατρο;

Οποιαδήποτε ξαφνική αλλαγή στη συμπεριφορά, στην όρεξη ή στην κίνηση του ζώου πρέπει να αξιολογείται. Ιδιαίτερα αν:

• τα συμπτώματα επιμένουν πάνω από 24–48 ώρες

• το ζώο δείχνει έντονη δυσφορία

• υπάρχει χωλότητα ή έντονος πόνος

• εμφανιστεί απότομη αλλαγή χαρακτήρα

Ο κτηνίατρος είναι ο μόνος που μπορεί να εντοπίσει την αιτία και να προτείνει τη σωστή αντιμετώπιση.